Βρέθηκαν τα χαμένα χρόνια του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης
Τη δύσκολη αυτή εποχή όπου τα χρέη κουρεύονται και το κύρος της Ελλάδας μειώνεται η είδηση οτι βρέθηκαν τα χαμένα χρόνια του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης που επιμηκύνουν την ιστορία του και αυξάνουν το κύρος του είναι ευπρόσδεκτη.
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης μέχρι σήμερα πίστευε οτι ιδρύθηκε το 1914 με πρώτο πρόεδρο τον Νικόλαο Δημητριάδη, (έτσι διαβάζουμε στον ιστότοπο του ΔΣΘ). Ομως στην εφημερίδα Ερμής της 21ης Μαρτίου 1880 που απευθύνονταν στην ελληνορθόδοξη κοινότητα διαβάζουμε την εξής δημοσίευση:
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ
Αρθ.1 – Υπό το όνομα Δικηγορικός Σύλλογος εν Θεσσαλονίκη ιδρύεται υπο των υποφαινομένων δικηγορούντων ενταύθα σωματείο σκοπόν και μέλημα εχον την αποκατάσταση σχέσεων και δεσμών συναδέλφων μεταξύ των απαρτιζόντων αυτό προσώπων, την εξασφάλιση των δικαιωμάτων και καθηκόντων αυτών, την δωρεά υπεράσπιση των ενδεών και γένει παν το συντελούν εις την τιμή και αξιοπρέπεια του δικηγορικού επαγγέλματος.
Αρθρα 2 […] Αρθρο 10
Εν Θεσσαλονίκη τη 16 Δεκεμβρίου 1879
Ιδρυταί
Δ.Ν. ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ Πρόεδρος
ΜΟΥΣΤΑΦΑ ΑΡΙΦ Αντιπρόεδρος και Ταμίας
ΜΑΝΟΥΕΛ ΣΑΛΕΜ Γραμματεύς
ΓΙΟΥΔΑΤΖΩΝ ΓΙΕΝΗ
ΧΡ.Χ.ΓΕΩΡΓΙΟΥ
Θ.ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
Α.ΜΑΠΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ (sic)
Β. ΦΑΡΑΤΖΑ (sic)ΜΕΧΜΕΤ ΣΟΥΚΡΗ Μέλος
Το καταστατικό, κλικ στη φωτογραφία για μεγέθυνση
Αρα βλέπουμε οτι ο Σύλλογος ιδρύθηκε 34 χρόνια νωρίτερα, στις 16 Δεκεμβρίου 1879, με πολυεθνική σύνθεση με 3 Εβραίους, 2 Μουσουλμάνους και 4 Χριστιανούς. Γνωρίζουμε από άλλες πηγές οτι ουσιαστικά ήταν μια τριαρχία των Ζαχαριάδη, Αρίφ και Σαλέμ ενώ ήδη από τότε αντανακλάται η ισχυρή χριστιανική παρουσία στον τομέα παρά το μικρό μέγεθος της κοινότητας, (οι Χριστιανοί είναι το 13 στους 40, ενώ η Χριστιανική Κοινότητα μόλις το 13% του πληθυσμού – βέβαια αναμενόμενα κυριαρχούν οι Μουσουλμάνοι δικηγόροι με ποσοστό 37,5%). Μάλιστα αξίζει το κόπο να σημειώσουμε οτι από την αρχή ο Δικηγορικός Σύλλογος της Θεσσαλονίκης είχε την ευκαιρία να έχει και διεθνή παρουσία χάρη στο διασημότερο μέλος του, τον Εμμανουέλ Σαλέμ.
Ο Εμμανουέλ Σαλέμ – του οποίου το σπίτι, η Επαυλη Σαλέμ, ακόμα επιζεί επί της Βασ.Ολγας – είχε καταξιωμένη διεθνή νομική καριέρα, (συμμετοχή του στη Συνθ.της Λωζάνης, εμπειρογνώμονας σε διακρατικές διαφορές, δημοσιεύσεις στο Droit International Prive), όσο και ιδιαίτερη παρουσία στη πόλη, (διευθυντής της Banque du Salonique, εξέχον μέλος του ΔΣ της ΙΚΘ κοκ). Είχε μάλιστα την τύχη ο γιός του Ραφαέλ Σαλέμ να αναδειχθεί ως ο σημαντικότερος σύγχρονος μαθηματικός που γεννήθηκε ποτέ στη Θεσσαλονίκη, αν όχι στην Ελλάδα (προλαμβάνω αντιδράσεις τονίζοντας το σύγχρονος και γεννηθείς στην Ελλάδα). Βιογραφικά και των δυο μπορούν να βρεθούν εδώ και εδώ.
Μάλιστα αυτή η πολυεθνική σύνθεση του μας κληρονόμησε ένα τεκμήριο που διηγείται την διαχρονικότητα των προβλημάτων του δικηγορικού επαγγέλματος: τον τιμοκατάλογο των ελαχίστων αμοιβών του στα γαλλικά, τουρκικά, λαντίνο (ισπανοεβραϊκά) και ελληνικά.
"Ες ντιφεντερε ντι νταρ κονσιλιος σιν πάγκα" εκ μέρους του "Κονσιλιο ντε λος Αβοκάτος" - η γλώσσα είναι τα λαντίνο/ισπανοεβραϊκά, μεσαιωνικά ισπανικά γραμμένα με εβραϊκούς χαρακτήρες ρασί.
Πληροφορούμαστε οτι ο Δικηγορικός Σύλλογος απαγορεύει τις δωρεάν γνωμοδοτήσεις, (εκτός και αν είσαι άπορος ή συγγενής του δικηγόρου) και νομοθετεί των ελαχίστων αμοιβών ορίζοντας οτι το 10% περιέρχεται στα ταμεία του Συλλόγου. Ξεκινώντας από την προφορική γνωμοδότηση για μόνο 19 γρόσια, φτάνουμε στα 104 γρόσια για ένα συμβούλιο με άλλους δικηγόρους. Καν η ίδια η χωροθέτηση αποτελεί πηγή πληροφοριών: στα αριστερά έχουμε τις δεξιόστροφες γλώσσες με τα γαλλικά, σχεδόν επίσημη γλώσσα και από κάτω ελληνικά. Στα δεξιά τις αριστερόστροφες με τα τουρκικά ως επίσημη γλώσσα να κυριαρχεί, ενώ τα λαντίνο από κάτω να συμπληρώνουν.
Αν και τόσο τον Ερμή, όσο και τον τιμοκατάλογο τα ανακάλυψα ανεξάρτητα και μόνος μου, είναι ενδιαφέρον είναι οτι κανένα από τα δυο δεν είναι ανέκδοτο. Η Μερόπη Αναστασιάδου τον αναφέρει στις πηγές στις στο “Θεσσαλονίκη 1830-1912”, ενώ ο Ευάγγελος Χεκίμογλου με ενημέρωσε οτι η τεκμηρίωση του καταλόγου στο Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας είναι δική του. Και όμως παρά την φιλομάθεια για την οποία είναι γνωστό το δικηγορικό σώμα, φαίνεται οτι αυτές οι πληροφορίες είναι άγνωστες. Οπότε πήρα την πρωτοβουλία να της αποστείλω εδώ και αρκετό καιρό σε πολλά εξέχοντα μέλη του ΔΣΘ, συμπεριλαμβανομένων μελών του ΔΣ τα οποία εξέφρασαν το ενδιαφέρον του αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει αλλάξει τίποτα.
Ο Ηλίας Πετρόπουλος με τις έντονες πιέσεις του για την αποκατάσταση της προ-1912 δημαρχιακής ιστορίας τεκμηρίωσε με σαφήνεια οτι η ιστορία της Θεσσαλονίκης δε ξεκίνησε το 1912 – είμαι σίγουρος οτι ο ΔΣΘ έχει την ίδια άποψη.
Υγ. Να ευχαριστήσω τον argos για τον τίτλο που προσέφερε και την έμπνευση.
Το χωριό μου από το 1492. 
Pingback: Ματιά στην πολυεθνική ιστορία του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης | Νέα Δικηγορία, Τώρα !