Η Παιδεία στις αποικίες

Κάποια στιγμή αρχές Ιουνίου η 3Ε, η εταιρία που παρασκευάζει και προωθεί τα προϊόντα της Coca Cola στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες τις περιοχής, ξεκίνησε ένα app στο Facebook, με την δημιουργία μιας σελίδας και με τίτλο «Το σχολείο που θέλεις είναι στο χέρι σου». Το concept για τους διαφημισταράδες απλό. Σε συνεργασία με 4 Καλλικρατικούς Δήμους της Θεσσαλονίκης (Θεσσαλονίκης, Παύλου Μελά, Ευόσμου και Αμπελοκήπων) θα ξεκινούσε μια ψηφοφορία στο Facebook αλλά και με την διανομή αναλογικών «ψηφοδελτίων» προκειμένου να ψηφιστεί το σχολείο που θα επισκεύαζε η εταιρία. Στην πορεία η εταιρία άλλαξε την απόφασή της με το να επισκευάζει ένα σχολείο σε κάθε Δήμο, δηλαδή σύνολο 4 σχολεία. Η εμπλοκή των Δημων της Θεσσαλονίκης είνα ικαι η αιτλια της εμφάνισης αυτού του άρθρου εδώ.

Ενώ ο «διαγωνισμός» είχε ήδη τελειώσει, 2 μήνες μετά, στις αρχές Αυγούστου ο ΣΥΡΙΖΑ τον ανακάλυψε και αποφάσισε να κάνει ερώτηση στην Βουλή για το θέμα, χρησιμοποιώντας την γνωστή ξύλινη γλώσσα της αριστεράς. Παρακάτω αντιγράφω σημεία της ερώτησης που θεωρώ σημαντικά για το άρθρο αυτό :

Θέμα: « Στα χέρια πολυεθνικών συμφερόντων τα δημόσια σχολεία»
….Οι  διοικήσεις των παραπάνω δήμων -επικαλούμενες  την έλλειψη χρηματοδότησης- με τέτοιες πρακτικές ουσιαστικά νομιμοποιούν τις νεοφιλελεύθερες μνημονιακές πολιτικές και ανοίγουν την κερκόπορτα για την είσοδο ιδιωτών και πολυεθνικών εταιρειών στον ευαίσθητο τομέα του δημόσιου σχολείου…
…Έτσι  εξυπηρετούνται η άμεση διαφήμιση και προώθηση εταιρικών-επιχειρηματικών συμφερόντων και η δημιουργία  «καλής  εικόνας», αφού ήταν  η ίδια  εταιρεία που πριν λίγους μήνες σχεδίαζε το κλείσιμο του εργοστασίου της στη Νέα Ραιδεστό, κάτι που τελικά απετράπη χάρη στον αγώνα των εργαζομένων…
…..Οι μνημονιακές πολιτικές  που- παρά τη συνταγματική επιταγή παροχής   δημόσιας  και δωρεάν παιδείας- δίνουν το   επονείδιστο 2,75% του ΑΕΠ στην Παιδεία, οδηγούν στην υποκατάσταση των υποχρεώσεων  του κράτους από “ιδιωτικές πρωτοβουλίες”, “φιλανθρωπίες”, “χορηγίες”, παραδίδουν το σχολείο στις δυνάμεις της «αγοράς» και του «κέρδους»  και φέρνουν  σε απόγνωση μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς…

….ερωτάται ο κ. Υπουργός:
• Θα σταματήσει επιτέλους η απαράδεκτη πολιτική των συνεχών περικοπών και  υποχρηματοδότησης της Παιδείας;
• Τι συγκεκριμένα μέτρα θα πάρει ώστε να σταματήσει την εισβολή των επιχειρηματικών συμφερόντων, την παράδοση των δημόσιων σχολείων στις δυνάμεις της αγοράς και του κέρδους και τις πολιτικές ιδιωτικοποίησης της Δημόσιας και Δωρεάν Παιδείας;

Τι παρατηρώ στην ανακοίνωσή τους;

1.  ότι συνδυάζουν το θέμα με την «επιτυχία» τους να μη φύγει, σήμερα, το εργοστάσιο της Coca Cola από την Ραιδεστό, άρα για τον ΣΥΡΙΖΑ αυτή είναι συνέχεια της μάχης που δώσανε
2. ότι καταφέρονται, έστω και έμμεσα στον Καλλικράτη, ας μην ξεχνάμε ότι ο Καλλικράτης επέτρεψε στην πολιτεία να  περάσει την ευθύνη συντήρησης των σχολείων στους Δήμους, αφού στην συνέχεια έκοψε τις χρηματοδοτήσεις, γενικά, στους Δήμους, λόγω κρίσης και μνημονίου.
3. ότι ενώ μιλούνε για συγκεκριμένο πρόβλημα σε συγκεκριμένη καμπάνια, καταφέρονται γενικά κατά των χορηγιών μια και θεωρούν ότι έτσι παραδίδονται τα σχολεία στις «κακές» εταιρίες, τις οποίες όμως δεν θέλουμε να φύγουν από τον τόπο μας
4. αναφέρονται στο πραγματικά γελοίο, αν ισχύει, ποσοστό στην Παιδεία του 2,75%. Ακόμα θυμάμαι που φοιτητής ζητούσα το 5% και αντ’ αυτού παίρναμε υποσχέσεις ότι θα αυξηθεί
5. οι ερωτήσεις προς τον υπουργό είναι συγκεκριμένες. Μια γενική για την υποχρηματοδότηση της Παιδείας και μια ειδική που ζητάει μέτρα ώστε να σταματήσει η «εισβολή» των ιδιωτικών εταιριών στην Δημόσια και Δωρεάν Παιδεία.

Σ’ αυτό το σημείο θέλω να κάνω μερικά σχόλια.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, συμπεριλαμβανομένου των τοπικών μας βουλευτών που υπογράφουν την ερώτηση, συνεχίζει να ζει σε μια άλλη εποχή. Συνεχίζει δυστυχώς, όπως φαίνεται μέσα από αυτή την ανακοίνωση να μην έχει αποφασίσει τι θέλει. Από την μια, όπως λέει, κέρδισε την μάχη της παραμονής του εργοστασίου στην Ραιδεστό, δείχνοντας ότι θέλει να κρατήσει την εταιρία στην χώρα αλλά ταυτόχρονα δεν θέλει η «κακή» εταιρία να χορηγήσει τίποτα στην κοινωνία και ειδικά στην Παιδεία μια και αυτό είναι δουλειά της χρεοκοπημένης πολιτείας.

Αυτό μου θυμίζει μια αφίσα που είχα δει στα μέσα της δεκαετίας του 80 όταν οι εργαζόμενοι της Coca Cola έκαναν απεργία με ένα από τα αιτήματά τους να μην μειωθούν οι εργαζόμενοι στα φορτηγά που μοιράζανε τα προϊόντα, από 3 σε 2. Η αφίσα τότε θυμάμαι ότι έλεγε, «Όχι στην πολυεθνική Coca Cola» και αν δεν κάνω λάθος ανήκε σε  παράταξη φιλική του ΚΚΕ. Βέβαια το ότι εκείνη την εποχή παρακαλούσανε και βάζανε γνωστούς να τους βολέψουν στην πολυεθνική Coca Cola δεν το έθιγε κανένας. Θεωρώ λοιπόν ότι ο τρόπος που προσέγγισε το θέμα ο ΣΥΡΙΖΑ είναι τελείως λάθος μια και παρασυρμένοι από την «αγωνιστική» τους διάθεση χάσανε το δάσος.

Την ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ ακολούθησαν διά του τύπου λοιδορίες με πρώτο βέβαια τον Πάσχο Μανδραβέλη στην «Καθημερινή». Όχι εντελώς άδικες αλλά εξ ίσου μονοδιάστατες όπως του ΣΥΡΙΖΑ. Εξ’ άλλου φροντίζει να αποφύγει την πρώτη ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ για την Παιδεία και κρατά μόνο την δεύτερη, κλείνοντας το άρθρο του με το σκωπτικό σχόλιο «Ας ελπίσουμε ότι από Σεπτέμβριο θα δροσίσει, και ο ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική αντιπολίτευση θα ασχοληθεί με τα πραγματικά προβλήματα του τόπου, αντί να κυνηγάει μάγισσες του ιδιωτικού τομέα που θέλουν να… μαγαρίσουν με δωρεές την παιδεία.» Προφανώς ο Μανδραβέλης θεωρεί ότι η πρώτη ερώτηση δεν εμπίπτει στα πραγματικά προβλήματα του τόπου.

Η συνέχεια δόθηκε με απάντηση όχι του Υπουργού Παιδείας αλλά του Υφυπουργού, κ. Παπαθεοδώρου, που από ότι φαίνεται του έχουν φυλαγμένα πολλά οι λάτρεις του Τζήμερου και του Μάνου. Έτσι ενώ ο υφυπουργός απαντά με την κλασική, και ανούσια, φρασεολογία της Βουλής, αναφερόμενος σε εγκυκλίους και νόμους, ο Μανδραβέλης σε επόμενό του άρθρο προτιμά να κρατήσει αυτό που θέλει.

Αλλά ας δούμε τι απαντά ο υφυπουργός.
Προτιμά στην αρχή να πετάξει την μπάλα έξω από το γήπεδο.  Αναφέρεται σε εγκυκλίους, που όσοι έχουν πάει στο σχολείο θα θυμούνται, αν όχι τις εγκυκλίους τουλάχιστον τις πρακτικές, οι οποίες απαγορεύουν την διανομή διαφημιστικού υλικού εντός του σχολείου χωρίς άδεια των απαραίτητων εκπαιδευτικών αρχών. Στην ερώτηση όμως των βουλευτών δεν υπήρχε τέτοιο θέμα, επίσης όπως ακριβώς ήταν ο διαγωνισμός και με δεδομένο ότι τα σχολεία ήταν κλειστά, δεν νομίζω να υπήρξε θέμα διανομής φυλλαδίων στα σχολεία.

Οι υπόλοιπες 3 παράγραφοι απαντάνε στο πρώτο ερώτημα που αφορά την χρηματοδότηση της Παιδείας και είναι γεμάτο επίσης από ανούσιους νόμους που φυσικά δεν δείχνουν την πραγματική εικόνα. Ερώτημα το οποίο ο Μανδραβέλης αποφάσισε να το αγνοήσει στο αρχικό του άρθρο αλλά και σε επόμενο.

Μόνο στην τελευταία παράγραφο λοιπόν ο υφυπουργός αποφασίζει να μιλήσει για την «ταμπακιέρα» της ερώτησης του ΣΥΡΙΖΑ. Τι λέει; Με λίγα λόγια ότι το υπουργείο ενήργησε έγκαιρα ώστε να μην υπάρχει συμμετοχή καμίας σχολικής μονάδας (το καλοκαίρι που είναι κλειστά τα σχολεία) και έδωσε οδηγίες στην Περιφερειακή διεύθυνση ώστε να ενημερώσει τους Δήμους και τις σχολικές μονάδες ώστε να πάψει τέτοιου είδους δραστηριότητα.
Απορώ πότε το έκανε μια και η ψηφοφορία είχε ήδη λήξει στις 16/7 (FB link), ενώ η επερώτηση έγινε στις αρχές Αυγούστου. Για το ένα σχολείο του Εύοσμου υπάρχουν και φωτογραφίες από τις επισκευές (FB link) του σε ανάρτηση της περασμένης Δευτέρας.

Στην ουσία λοιπόν ο υφυπουργός απαντάει άλλα αντί άλλων.

Ο Πάσχος λοιπόν αποφασίζει να χτυπήσει όχι μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ που φταίει για όλα τα δεινά της χώρας, και ας μην έχει κυβερνήσει, αλλά και τον Παπαθεοδώρου που του την φυλάει από τον νόμο για τα πανεπιστήμια. Δεν είναι δυνατόν να είσαι θέμα για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια και να μην αποφασίζεις εσύ για το καλό τους. Υποθέτω ότι έτσι την είδε ο Πάσχος. Για να δούμε λοιπόν τι είπε στο δικό του άρθρο με τίτλο «Υπουργείο Σοβιετικής παιδείας» (μεγάλο κόλλημα με τους Σοβιετικούς).
Αφού λοιπόν επαναλαμβάνει την ερώτηση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, στολίζοντάς τις με διάφορους επιθετικούς προσδιορισμούς και αφού συνεχίζει να αγνοεί την πρώτη ερώτηση για την χρηματοδότηση της Παιδείας, λέει:

Ερωτήθη μεν ο υπουργός -τι μέτρα θα λάβει κατά των βδελυρών επιχειρήσεων που τολμούν να δώσουν τα λεφτά τους σε σχολεία που τα έχουν ανάγκη- αλλά απάντησε ο εκπρόσωπος των πρυτανικών συμφερόντων στην κυβέρνηση, ο υφυπουργός Θεόδωρος Παπαθεοδώρου. Η δισέλιδη απάντησή του είναι αντάξια της συντεχνίας και της Προόδου στις οποίες εθήτευσε. Καταλήγει με το σοβιετικό «απαγορεύομεν και διατάσσομεν» στα σχολεία της περιφέρειας να κάνουν κακές παρέες με «επιχειρηματικά συμφέροντα» (που λέει και ο ΣΥΡΙΖΑ).

Το γιατί ήταν δισέλιδη η απάντηση και τι απάντησε ο υφυπουργός, το είδαμε πιο πάνω και το αναλύσαμε. Ο χαρακτηρισμός στο πρόσωπο του υπουργού μάλλον αποπροσανατολιστικός είναι της υπόθεσης. Το δε «απαγορεύομεν και διατάσσομεν» δεν προκύπτει για το σύνολο των πιθανών χορηγιών αλλά για την συγκεκριμένη ενέργεια. Άσε που όπως φαίνεται ήταν άκαιρο.

Εκτός του Μανδραβέλη πέτυχα ακόμα έναν απίθανο τύπο που δηλώνει δημοσιογράφος συγγραφέας, που από ότι βλέπω στο βιογραφικό του σπούδασε οικονομικά αλλά εργάστηκε σαν αθλητικογράφος και έγραψε και 2 βιβλία με πρώτο ένα για τον γέρο-Καραμανλή… Ο κύριος αυτός λοιπόν αφού χρησιμοποιεί σαν κύρια πηγή, άσχετα αν δεν το λέει, το άρθρο του Μανδραβέλη καταλήγει, μέσα από ένα παραλήρημα στην ερώτηση που είναι και ο τίτλος του άρθρου του «Πόσο μαλάκας μπορεί να είστε κύριε; Πόσο;» αναφερόμενος στον υφυπουργό και την απάντησή του.

Μετά την παράθεση της ιστορίας, με τα απαραίτητα link που βέβαια δεν είδα στα άρθρα κανενός που επιτεθήκανε υπερασπιζόμενοι την «ιδιωτική πρωτοβουλία», ας έρθουμε στην δική μου οπτική του θέματος.

Η Coca Cola ακολουθώντας τα περίφημα προγράμματα εταιρικής ευθύνης αποφάσισε να κάνει μια χορηγία και προφανώς σκέφτηκε  «πως μπορώ μέσα από την χορηγία αυτή να αποκομίσω τα περισσότερα δυνατά οφέλη για τα προϊόντα μου;». Δεν είναι κακό σαν σκέψη, είναι δικαίωμά της, στα σίγουρα όμως η ενέργεια αυτή διαφοροποιείται από την «την ογκολογική μονάδα για παιδιά που έχει δημιουργήσει η οικογένεια Βαρδινογιάννη». Τι εννοώ; Η Coca Cola αποφάσισε ότι ο καλύτερος τρόπος για να το κάνει και να έχει και μια συνέχεια σε «πελατεία» είναι μέσω facebook ψηφοφορίας και στην πορεία, μια και είδε ότι δεν περπατά και τόσο και μέσω ειδικών εντύπων που μοίρασε προφανώς στα όρια των Δήμων.

Τι κερδίζει έτσι; Έχει μια μαγιά ανθρώπων, από ότι βλέπω  πάνω από 8000 στην σελίδα τους στο Facebook και δεν ξέρω πόσοι στα έντυπα, οι οποίοι είναι και γεωγραφικά κατανεμημένοι σε συγκεκριμένη περιοχή επίσης έχει την δυνατότητα να αποκτήσει και «ακόλουθους» ακόμα και πιτσιρίκια κάτω των 13ων, παρ’ ότι απαγορεύεται η χρήση του Facebook από το ίδιο το Facebook, και έτσι να βρίσκεται «μέσα» στο σπίτι αυτών των ηλικιών ακόμα και μετά την λήξη της ενέργειας. Είναι παράνομο; Νομίζω πως όχι, αν και δεν είμαι νομικός. Είναι ανήθικο; Σαφέστατα κατ εμέ, αλλά πάλι ποιος περιμένει ηθική από μια εταιρία; Όχι δεν περιμένει κανείς ηθική από μια εταιρία αλλά τα λεφτά της. Αυτό δεν μάθαμε τόσα χρόνια;

Γιατί θεωρώ ότι είναι ανήθικο;
Μα σε μια εποχή όπου το κράτος έχει αρχίσει να ασχολείται με την υγιεινή διατροφή των παιδιών στα σχολεία, απαγορεύοντας συγκεκριμένα προϊόντα στα κυλικεία των σχολείων, την εποχή που ο αγαπημένος των νεοφιλελεύθερων, ΓΑΠ, καθιέρωσε υφυπουργείο διατροφής, την εποχή που σχεδόν όλες οι προηγμένες χώρες του κόσμου απαγορεύουν την πώληση αναψυκτικών στα σχολεία (από το link αγνοήστε το παραλήρημα του υφυπουργού και εστιάστε στο τι γίνεται στις προηγμένες χώρες) να ερχόμαστε εμείς και να τοποθετούμε, με την ευλογία των Δήμων και την ανικανότητα της πολιτείας, τα παιδιά μας στα χέρια όχι των πολυεθνικών, αλλά όλων των βλαβερών προϊόντων που υποτίθεται αντιμαχόμαστε. Το πρόβλημά μου δεν είναι η Coca Cola, αυτή κάνει το καλύτερο γι αυτήν, το πρόβλημά μου είναι όλοι οι υπόλοιποι που δεν αντιληφθήκανε τον δούρειο ίππο και είδανε μόνο τα λεφτά ή μόνο την «πολυεθνική». Για όσους μπορεί να το θεωρούνε υπερβολικό απλα΄τους παραπέμπω στα επιτρεπομενα ήδη των κυλικείων στα σχολεία από το ΦΕΚ 1183/2006. Έτσι λοιπόν ενώ η πολιτεία νομοθετεί για την υγεία των μαθητών “εξορίζοντας” τα αναψυκτικά, οι Δήμοι αγνοώντας τελείως αυτή την παράμετρο, ενισχύουν την “καμπάνια” της 3Ε επιτρέποντάς της έτσι να φέρει τους μαθητές σ’ αυτήν και οι γονείς υποστηρίζουν ότι ναι προκειμένου τα σχολεία να είναι ανθρώπινα και αφού οι καθ’ ύλην αρμόδιοι λένε ότι δεν περισσεύουν λεφτά, δεν πειράζει βρε αδελφέ, ας το δεχτούμε όπως είναι. Είμαι περίεργος αν θα υποστηρίζανε με την ίδια ζέση ένα αντίστοιχο πρόγραμμα στα Λύκεια από την Amstel ή από το Bacardi ή από την Camel;

Το πρόβλημα για μένα δεν σταματάει μόνο εδώ. Η ίδια η διαδικασία του “ψηφίστε για να επιλέξουμε τα σχολεία”, ακολουθεί μια big brother λογική που νομίζω ότι ήδη περισσεύει από την κοινωνία μας. Ψηφίστε ποιόν θα σώσουμε, οι άλλοι ας πεθάνουν. Δώστε τα στοιχεία σας και αύριο θα το σώσουμε το σχολείο. Δεν είναι έτσι, ειδικά η Παιδεία.
Αν προσέξει κάποιος στις αναρτήσεις της σελίδας θα διαπιστώσει ότι δεν υπάρχει καμία φωτογραφία προϊόντος, εκτός βέβαια από τα χρώματα της Coca Cola, αν και η ίδια εταιρία έχει και άλλα προϊόντα με διαφορετικούς χρωματισμούς. Μπορεί όμως να δει σαφώς μια αλλαγή ως προς το περιεχόμενο των αναρτήσεων. Ενώ στην αρχή υπήρχε μια τάση «εκπαιδευτική» στα τελευταία Post και πριν αρχίσει να ανεβάζει φωτογραφίες από τις επισκευές έχουμε lifestyle τεστ που μόνο εκπαιδευτικά δεν μπορώ να τα χαρακτηρίσω. Ίσως γιατί οι followers είναι λίγο μεγαλύτεροι από το αρχικό target group.

H Coca Cola στηρίχθηκε στην απηρχαιωμένη νομοθεσία του Υπουργείου Παιδείας σε ότι αφορά την διαφήμιση στα σχολεία, μια και δεν περιλαμβάνει τους νέους τρόπους (Web 2.0) και φυσικά στην ανύπαρκτη εκπαίδευση των γονιών αλλά και των μαθητών σε ότι αφορά την χρήση των μέσων αλλά και την κατάχρησή τους από οποιονδήποτε.
Οι Δήμοι βρήκανε μια ευκαιρία να γλυτώσουν χρήματα και να παρουσιάσουν έργο, ανεξάρτητα με οτιδήποτε άλλο. Όταν βλέπω δημάρχους, να θέλουν να έχουν λόγο στην παιδεία, όπως ως ένα σημείο τους δίνει ο Καλλικράτης, και από την άλλη να  ξεχνούν την έννοια της λέξης παιδεία τα παίρνω άσχημα.

Η παιδεία σε κάθε της έκφανση δεν είναι μια ευκαιρία να γεμίσουμε τα ταμεία μας με χορηγούς, πουλώντας τα παιδιά μας. Μπορούμε να γεμίσουμε τα ταμεία μας με πιο προσεκτικούς τρόπους συνεργαζόμενοι με τις εταιρίες, αρκεί να ασχολούμαστε με το θέμα και να έχουμε και μια σχέση με το αντικείμενο. Θα ήταν καλό οι Δήμοι πριν αρχίσουν να ασχολούνται με πράγματα που δεν καταλαβαίνουν, να βρουν συνεργάτες που ξέρουν πέντε πράγματα παραπάνω από τους πολιτικά υπεύθυνους.

Το κακό είναι ότι και ο ΣΥΡΙΖΑ, η ανανεωτική αριστερά, δεν βρήκε κάτι κακό  στην διαδικασία. Γι αυτούς το πρόβλημα είναι ένα. Οι εχθροί καπιταλιστές που θα έρθουν και θα θελήσουν να ορίσουν το τι θα διδάσκονται τα παιδιά μας. Μην ανησυχείτε σύντροφοι, το έχουν ήδη πετύχει μέσω της τηλεόρασης αλλά και της ελλειμματικής παιδείας. Είμαστε ήδη αποβλακωμένοι. Τρανό παράδειγμα η διατύπωση της ερώτησής σας στον υπουργό.

Προφανώς και είμαι υπέρ των χορηγιών των ιδιωτικών, πολυεθνικών ή μη , εταιριών στην παιδεία και οπουδήποτε, όμως όχι με κανόνες που θέτουν οι ίδιες αλλά με σαφείς κανόνες που, ειδικά για το χώρο της παιδείας, θα πρέπει να είχε ήδη θέσει από καιρό το κράτος.  Από ότι μπόρεσα να δω παρόμοιες αντιρρήσεις είχε και ο πρώην υφυπουργός Παιδείας κος Πανάρετος σε μια άλλη δράση της Coca Cola. Είναι και αυτός «μαλάκας»; Η λάτρης των Σοβιέτ;

Disclaimer : Τον σημερινό υφυπουργό Παιδείας. κ. Παπαθεοδώρου, τον γνωρίζω προσωπικά αν και δεν έχουμε να μιλήσουμε από το 1986-87 που τον είδα τελευταία φορά όταν ήταν φοιτητής.