Το Χόβιτζερ

Το κείμενο που  αναδημοσιεύεται εδώ, με άδεια, είναι κείμενο του Πετεφρή το οποίο θεώρησα ότι θα έπρεπε να υπάρχει και εδώ, μια και αναφέρεται στα της Θεσσαλονίκης. Το κείμενο πρωτοαναρτήθηκε εδώ. Έχει διατηρηθεί ο ίδιος τίτλος.

Αν με ρωτήσετε ποιά προεικόνα διατηρώ στην γκλάβα γιά την Θεσσαλονίκη γενικώς, ιδού η απάντηση. Μιά περιχαρακωμένη πόλη που ευχαριστιέται την εμπράγματη απομόνωση ,μέσα σε ένα πέλαγος πολυπολιτισμικής ρητορείας, παντοκρατορίας μεταπρατικού κυκεώνα, ενώ ανθίζουν συχνά τα λεγόμενα στέκια. Τα στέκια δεν είναι μόνον ήχος δυτικών συνοικιών, μπαγιάτηδες και οδοί του εσωτερικού μονολόγου: είναι κυρίως η πεμπτουσία μιάς αμυντικής νοοτροπίας.

Τα περι στρατηγικής σημασίας της πόλης, είναι γνωστά, άλλοτε υπερτιμημένα, συνήθως τετριμμένα. Η πόλη ως Θέρμη, ήταν χτισμένη σε ένα έμβολο και από την εποχή του Ξέρξη την θεωρούσαν κόμβο.Ως Θεσσαλονίκη, που κατά τη γνώμη μου συνεχίζει κυρίως την ρωμαϊκή παράδοση των δικτύων, ήταν ένα μεγάλο εμπορείο και βάση πολιτικής επιβολής, κυρίως στραμμένη προς τον βορρά της.

Ε,αυτός ο βορράς, που δημιούργησε υποδομές Δημητρίων(τα μεσαιωνικά εννοώ) και διασπορές κουτρουβίων (τα φιαλίδια με το μύρο του αγίου της εννοώ) πανευρωπαϊκώς, σήμερα αγωνίζεται να χάσει την σημασία του.Αγωνίζεται πολύ. Χωρίς καμία πρόβλεψη γιά την επόμενη γενιά.Αγωνίζεται να θεωρηθεί ο βόρειος ελληνικός κόμβος, και πάντα σε σχέση με την Αθήνα. Τίρανα, Σκόπια, Σόφια, Κωνσταντινούπολη, θεωρούνται καλές γιά ελαφρύ τουρισμό, θάλασσες δακρύων και μετακομίσεις μανιαφατούρας. Δεν κατάλαβαν οι Σαλονικιοί ότι δυό γείτονες είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μεθαύριο, μέσω ΝΑΤΟ και άλλων “ενωτικών”, οι βόρειες πόλεις εκτός συνόρων θα έχουν πάμπολλες ευκαιρίες να φτιαχτούν. Και η Θεσσαλονίκη θα γίνει μιά ακμάζουσα μαρκέτα, που θα “ανακαλύπτεται”κάθε φθινόπωρο, ως πόλη των νοτίων ερώτων.

Βάση γιά τα παραπάνω ,είναι ο πολύχρονος αγώνας, όπως απότυπώνεται στα blogs του Πάνου Ζέρβα, γιά την ανόητη επέκταση του αεροδιαδρόμου της Μίκρας. Συμφωνώ σε όλα, εκτός από ένα βασικό: δεν διάγουμε περίοδο όπου το “όχι”, όσο δίκαιο και να είναι, συγκρατεί τους μουστερήδες της πλάκας. Δεν ξέρω καμία απολύτως κίνηση πολιτών της Θεσσαλονίκης, απόλυτα σωστά κατά τα άλλα, που να πη περιέχει ένα “όχ锨. Οχι στο χτίσιμο του Κελλαρίου. Οχι στο χτίσιμο του οικοπέδου της Ναυαρίνου. Οχι στην περιφερειακή. Οχι στον αεροδιάδρομο. Οχι στις ρυπογόνες βιομηχανίες. Οχι στην ανεργία που προκλήθηκε από την εθελουσία απομάκρυνσή τους. Οχι στην επέκταση της παλιάς παραλίας.

Αυτό, το έχουν εκμεταλλευτεί σε απίστευτο βαθμό οι εκάστοτε κρατούντες. Δεν έχουν κάνει κανένα γενικό ρυθμιστικό από την εποχή της μελέτης Τριανταφυλλίδη.Όχι επειδή δεην ξέρουν ιστορία. Επειδή την διαβάζουν με την προσοχή τους στραμμένη στο ποιός εκφράζεται ανθελληνικά, να τον ρημάξουν.Ε,λοιπόν, γιά το αεροδρόμιο, ας μας διδάξουν οι παλαιοί σύμμαχοι. Από το 1918.

Οι σύμμαχοι λοιπόν, δεν κατέβαζαν μόνο Χόβιτζερ των 8 ιντσών στο λιμάνι. Είχαν φτιάξει αρκετούς αεροδιαδρόμους στην περίμετρο της πόλης. Εναν στην Καλαμαριά! έναν στη Μίκρα.τουλάχιστον τρείς στα δυτικά. Μαζί με ντεκοβίλ από Αλλατίνη προς Ντεπό και Φοίνικα, αλλά και στην Χαλκιδική, στο μεγάλο μετόχι που λειτουργούσε ως νοσοκομείο. Με στρατόπεδα συναρτημένα με τα στρατηγικά σημεία που επέλεγαν.Εχω στα χαρτιά μου δυό χάρτες εποχής που τα σημειώνουν όλα αυτά. Επιπλέον, η Θεσσαλονίκη διέθετε τραίνο από Περιβολάκι Λαγκαδά έως τον Σταυρό. Στον μεσοπόλεμο έγινε προσπάθεια να ενωθεί η Θεσσαλονίκη και με αυτήν την γραμμη. Το τρένο έκλεισε στην δεκαετία του πενήντα. Γνώρισα έναν σταθμάρχη του στον Άνω Σταυρό και μίλησα μαζί του το 1970. Είχε φορέσει την παλιά στολή του, κολακευμένος. Εγγονός του μαστρο Δημήτρη που έχτισε το 1870 το υπέροχο καμπαναριό του χωριού.Πήρα κι άλλες πληροφορίες. Μετά την αποστράγγιση των λιμνών Γιαννιτσών και Αχινού, σχεδιαζόταν η σιδηροδρομική ένωση του Σταυρού με την Αμφίπολη, όπου τέλειωνε η προέκταση της άλλης γραμμής από τις Σέρρες. Παρ΄ όλο που υπηρξε η άποψη να ευνοηθεί με τεχνικά μέσα η πρόσχωση του έσω Θερμαϊκού, ώστε η Θεσσαλονίκη να καταστεί μεσόγεια πόλη, με επίνειο ένα λιμάνι μεταξύ Παλιομάνας και Μηχανιώνας, προκρίθηκε η διευθέτηση των μεγάλων εκβολών των ποταμών. Εκτοτε κατασκευάστηκε η νέα κοίτη του Αξιού, η κοίτη του Λουδία, αλλά και του Στρυμόνα. Αυτά είναι όλα μεσοπολεμικά και έγιναν περιοχές καταφυγής πουλιών και υγροβιότοποι εδώ και εβδομήντα χρόνια. Οι παραδοσιακοί βιότοποι-τους πήρε ο διάολος.

Με δυό λόγια, από το 1912, κι ώς την δεκαετία του 50, η Θεσσαλονίκη, διδαγμένη από την φοβικότητα και το νοικοκύρεμα που επέβαλε ένας περίπου ξένος πόλεμος, στράφηκε δειλά πλήν σοβαρά, προς το μοντέλο ενός συμβατού με τις διεθνείς αστικές προδιαγραφές κέντρου. Γι΄αυτό και κατασκευάστηκε η μεγάλη νέα Παραλία, ο νέος σιδηροδρομικός σταθμός, υπήρχε η ελεύθερη ζώνη στο λιμάνι και μετά, τέρμα. Αρχισε το εύκολο τάλιρο. Η νοοτροπία της εποχής επέβαλε ταφόπλακες. Η Εσο Πάπας, δυό βήματα από τα διαβατά. Η βιομηχανική ζώνη που στέρεψε από αστικές επεκτάσεις προς την δύση. Η μισή εργατική δύναμη στη Γερμανία, η άλλη μισή σε φαβέλες μέσα στην πολη.

Εγινε μιά φασαριούλα γιά ένα Ευρωλιμένα, πάπαλα κι αυτή. Εκτοτε, συντηρούμε αυτό που υπάρχει και το διακοσμούμε.Η μελέτη Τριανταφυλλίδη, προέβλεπε, το 1960, ακόμη και γέφυρα που ένωνε το Αγγελοχώρι με τον δυτικό κάμπο, μέρος μιάς μεγάλης εξωτερικής περιφερειακής.

Η Μικρα, πάνω σε βάλτους του Βασιλικιώτικου,δεν ήταν, μήτε είναι γιά διεθνές αεροδρόμιο. Το μόνο διεθνές αεροδρόμιο που έχει μέλλον, είναι στα δυτικά της Θεσσαλονίκης, επειδή:

• έχει οδικές υποδομές, Εγνατία και ΠΑΘΕ

• δεν έχει ολόγυρα λόφους και βουνά και βολεύει ο Βαρδάρης, που “καθαρίζει”.

• Εντάσσεται στην άμεση ανάπτυξη Κατερίνης, Βέροιας, Νάουσας, Εδεσσας, Γιαννιτσών και Κιλκίας.Και στον καρποφόρο κάμπο τους που έχει εξαγωγικό ενδιαφέρον.Διπλασιάζει τον εξυπηρετούμενο πληθυσμό.

• Είναι ελκυστικό αεροδρόμιο γιά όλους τους Βαλκανίους.

• Επιτρέπει μέσο σταθερής τροχιάς από και προς τις πόλεις αυτές, και προς τη Θεσσαλονίκη

• Η περιοχή, όποια επιλεγεί, δεν έχει χτιστεί.Δεν έχει αυθαίρετα.

• Η Μίκρα, έχει πολλές προοπτικές.Πολύ περισσότερες απ΄όσες έχει με το αεροδρόμιο.

Με ακόμη λιγότερα λόγια, λέω να προτείνουμε σχέδια, σε μορφή τεκμηριωμένων εισηγήσεων, να ζητούμε υιοθέτησή τους από τους αρμοδίους φορείς, κι επειδή αυτοί επί πέντε χρόνια δεν θα ακούνε, να ζητάμε πέραν των συνόρων συμπαραστάσεις αλλά και να προκαλούμε κινητοποιήσεις σύνθετες, όχι μηχανικές.

Για αυτά και άλλα, δημοσιεύω διαφορα επί πάρα πολλά χρόνια. Τα θυμήθηκα ακούγοντας ευχάριστα την εγκάρδια φωνή του Οφιδα.