Ο ναός της Αφροδίτης στην Αντιγονιδών

Υπάρχουν πόλεις που αγαπιούνται κυρίως από τους επισκέπτες τους…

Υπάρχουν πόλεις που αγαπιούνται μόνο από τους κατοίκους τους…

Υπάρχουν κι άλλες πολλές που δεν αγαπιούνται από κανέναν…

Πόλεις που τις προσπερνάς, σαν κουκίδες πάνω στο χάρτη. Τα κτίριά τους είναι απρόσωπα, τα πρόσωπα των κατοίκων δεν έχουν χρώμα, οι άνθρωποι περπατούν , συναντιούνται, κατοικούν σε αυτές σαν υπνωτισμένοι και παίρνουν χρώμα μόνο αργά το βράδυ όταν τα φώτα κλείνουν κι αυτοί ονειρεύονται…

Στην πλατεία Αντιγονιδών, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, μια πλατεία με κίνηση , φασαρία, πολλά καταστήματα κι ακόμη περισσότερες , πολυώροφες παλιές οικοδομές που μοιάζουν να πλησιάζουν η μία την άλλη καθώς σηκώνονται στον ουρανό… ο αρχαιολόγος Γιώργος Καραδέδος μου είπε μια ιστορία.

Από τότε που την έμαθα , δεν μπορώ να ησυχάσω . Περπατώ ξανά και ξανά μπροστά στο άχτιστο -για πόσο ακόμη- οικόπεδο που κατάντησε σκουπιδότοπος γιατί σε αυτή τη βασίλισσα της αντιπαροχής ό,τι δεν χτίζεται είναι άχρηστο και ψάχνω με το μάτι τα αποτυπώματα μιας παράξενης ιστορίας..

“Εδώ” μου είπε ο αρχαιολόγος Γιώργος Καραδέδος, είναι θαμμένα ακόμη τα απομεινάρια ενός από τους πιο όμορφους αρχαιοελληνικούς (ναι !) ναούς του 6^ου πΧ, του Ναού της Αφροδίτης που έχτισε ο Αινείας όταν επέστρεψε από την Τροία για να τιμήσει τη θεά μητέρα του.

Σε κάθε άλλη γωνιά του πλανήτη η είδηση και μόνο ενός ενδεχόμενου τέτοιου πλούτου θα είχε κινητοποιήσει φορείς και πολίτες αλλά εδώ, σε αυτή την κουκίδα του χάρτη που ζούμε είμαστε ήδη πολύ ευτυχείς γιατί το οικόπεδο που κρύβει το θησαυρό παραμένει χάρη στις προσπάθειες ορισμένων αρχαιολόγων και μια ευτυχή συγκυρία στο ΥΠΠΟ άθικτο .

Μάλιστα μερικά από τα ευρήματα του πανέμορφου εξάστηλου ναού στριμώχνονται ήδη στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης!

Και λεω στριμώχνονται γιατί το ύψος του κάθε κίονα του εξάστηλου Ναού της Αφροδίτης είναι επτά μέτρα, ενώ το πλάτος του σύμφωνα με εκτιμήσεις ξεπερνά τα 13!

Η ιστορία , όπως είναι γνωστή μέχρι τώρα έχει ως εξής. Ο Αινείας επιστρέφει από την Τροία και ιδρύει την πόλη του την Αινεία έξω από τη σημερινή Μηχανιώνα στην ανατολική πλευρά του σημερινού νομού Θεσσαλονίκης. Αφιερώνει το Ναό στη Θεά μητέρα του.

Οι Θεσσαλονικείς στα Ρωμαϊκά χρόνια και ενώ είχαν συμμαχήσει με τον Αντώνιο , θέλησαν να εξευμενίσουν τον Ιούλιο Καίσαρα ο οποίος έγινε Αυτοκράτορας της Ρώμης. Για να τους πάρει λοιπόν με… καλό μάτι, μετέφεραν τμήματα του αρχαίου ναού, τον οποίο  έστησαν στο χώρο των Ιερών της πόλης τους. Επέλεξαν το ναό του Αινεία, του γενάρχη όπως θεωρείται των Ιούλων και του Ιούλιου Καίσαρα για λόγους προφανείς.

Τοποθέτησαν στο εσωτερικό του αγάλματα ρωμαϊκά όπως αυτό της Ρώμης , ορισμένα από τα οποία φιλοξενούνται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης.

Αρχαιολόγοι όπως ο Γιώργος Καραδέδος θέλουν όχι μόνο να συνεχίσουν την ανασκαφή στην ευρύτερη περιοχή της πλατείας Αντιγονιδών αλλά (για δες κουράγιο σε τέτοιες εποχές) να ξαναστήσουν εκεί στο φυσικό του χώρο το Ναό της Αφροδίτης για τον βλέπουμε όλοι καθώς περπατούμε, καθώς πηγαίνουμε στην τράπεζα να πληρώσουμε ληξιπρόθεσμα δάνεια , καθώς περιμένουμε το αστικό (έτσι λέμε εδώ το λεωφορείο).

Όσοι περισσότεροι μάθουμε για την ιστορία αυτή, τόσο πιο εύκολο θα είναι να κινητοποιηθούμε για να γίνουν οι μακέτες και τα σχέδια πραγματικότητα και να γραφτεί ένα…happy end στην περιπλάνηση της μεταφερόμενης Αφροδίτης.

Σ.Μαργαριτίδου