To Κεφάλαιο στη Θεσσαλονίκη
Δεν είμαι κριτικός κινηματογράφου ούτε Κρητικός. Οπότε, για βαθυστόχαστη ανάλυση της ταινίας “Το Κεφάλαιο”, που προβλήθηκε χθες στην αίθουσα τελετών του ΑΠΘ, να σου δώσω έναν χρήσιμο σύνδεσμο, google τον λένε, να βρεις ό,τι επιθυμείς.
Στα δικά μας τώρα. Είναι λίγο περίεργο να βλέπεις στην οθόνη πράγματα που έχεις ζήσει. Να συνειδητοποιείς ότι τελικά η τέχνη αντιγράφει τη ζωή, ότι αυτά που συμβαίνουν στη ζωή ξεπερνούν τη φαντασία και του πιο διαστραμμένου σεναριογράφου. Οχι, δεν έχω διατελέσει πλουτοκράτης, αλλά έχω είμαι κι εγώ, όπως και πολλοί άλλοι από όσους βρέθηκαν χθες στην αίθουσα τελετών του ΑΠΘ, θύμα της πολιτικής που επιβάλλουν αχόρταγες οικονομικές ελίτ.
Ισως για αυτο το λόγο λοιπόν να μην έπεσα από τα σύννεφα, να μη συγκλονίστηκα, από την ωμή, ρεαλιστική παρουσίαση του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα: Τα έχω ζήσει όλα αυτά στο πετσί μου. Τα έχω ήδη πει όλα αυτά που καταγγέλει η ταινία στις συζητήσεις μου και στους καφέδες μου με τους συμπάσχοντες από την κρίση. Κλισέ ή όχι, συνωμοσιολογία ή όχι, είμαστε πιόνια στα παιχνίδια των ισχυρών, σε αποφάσεις που παίρνονται πίσω από κλειστές πόρτες, είμαστε απλώς αριθμοί σε χρηματοοικονομικές αναλύσεις. Το μόνο που μετράει είναι το χρήμα, όπως λέει κι πρωταγωνιστής της ταινίας, όσο περισσότερο χρήμα κερδίζεις τόσο περισσότερο σεβασμό απολαμβάνεις από τον κοινωνικό περίγυρο.
Μετά την προβολή της ταινίας, την οποία το κοινό καταχειροκρότησε, δωρεάν ψυχαγωγία άλλωστε, Κυριακή βράδυ, και μπράβο στο ΑΠΘ για αυτού του είδους τις πρωτοβουλίες του, ακολούθησε συζήτηση με ομιλητές τον σκηνοθέτη της ταινίας Κώστα Γαβρά (τον οποίον το ΑΠΘ τιμά αναγορεύοντας τον σε επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος Κινηματογράφου της Σχολής Καλών Τεχνών), τον Γιάννη Μυλόπουλο, Πρύτανη του ΑΠΘ, τον Μωυσή Σιδηρόπουλο, Πρόεδρο του Τμ. Οικονομικών Επιστημών, τον Δημήτρη Μάρδα, Καθηγητή του Τμ. Οικονομικών Επιστημών, τον Άρη Στυλιανού, Επίκ. Καθηγητή του Τμ. Πολιτικών Επιστημών. Η Δέσποινα Μουζάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Κινηματογράφου, συντόνισε τη συζήτηση.
Το ξέρω ότι βρισκόμουν σε ανάλογο περιβάλλον, αλλά δεν θα καλούσα ποτέ ακαδημαϊκούς να μιλήσουν για οτιδήποτε. Αυτά που άκουσα, όσο άντεξα, προτού μέσα μου υπερισχύσει το κάλεσμα του αλκοόλ, ήταν απογοητευτικά, τόσο τετριμμένα, τόσο πολύ σε στιλ “συγχαρητήρια για την εκπομπή σας και ευχαριστώ που με καλέσατε, έχω δει όλες σας τις ταινίες”, χλιαρότητες, ανάξιες λόγου. Ο ίδιος ο σκηνοθέτης, Κώστας Γαβράς, δεν είπε τίποτε παραπάνω απ’ όσα έχει δηλώσει σε συντεύξεις του τον τελευταίο καιρό σχετικά με την ταινία. Δείτε τα βίντεο (thanx, Δημήτρη Τσιχλάκη!) της ανάρτησης, κάντε και μια σχετική αναζήτηση και θα το δείτε. Στην τελική, για να είμαι δίκαιος με τον κύριο Γαβρά, τι παραπάνω να πει; Εφτιαξε μια ταινία, που τα λέει όλα, ή μάλλον, όπως ο ίδιος είπε, θέτει τα σωστά ερωτήματα. Τις απαντήσεις στα ερωτήματα πρέπει να τις δώσει η κοινωνία.
Νομίζω πως αυτό μετράει υπέρ του: το πρόβλημα θα ήταν να έλεγε περισσότερα με τα λόγια του παρά με το έργο του. Ευτυχώς ο Γαβράς κανει το αντίθετο.
ΥΓ. Καλά τα λέει εδώ ο φίλος